Begin september keerde na 36 jaar de Formule 1 eindelijk terug naar Nederland. En dat hebben we te danken aan één man: Prins Bernhard Jr. Nou ja, zonder Max Verstappen en het enthousiasme dat hij de afgelopen jaren in Nederland voor de masterklasse van de autosport heeft weten te krijgen, was het er natuurlijk ook nooit van gekomen. Volgens sportief directeur Jan Lammers is de Grand Prix het grootste sportevenement in de geschiedenis van Nederland. In het raceweekend zijn iedere dag ruim 70.000 fans welkom op en rond het circuit. En wat een evenement is het geworden, met een gedroomde winnaar. In een spannende race wist Max Verstappen de Mercedes van Lewis Hamilton achter zich te houden. Voor een dolenthousiaste oranje menigte bereikte hij als eerste de finishvlag. De Formule 1 wereld is razend enthousiast, er wordt gesproken over een nieuwe benchmark in fanbeleving.
Alleen maar hosanna zou je denken. Maar niets is minder waar. In de weken voorafgaand aan het evenement is er niet alleen sprake van een positieve sfeer. Milieubewegingen struinen rechtbanken af om de Grand Prix verboden te krijgen omdat de stikstofregels onvoldoende zouden worden nageleefd, artiesten zijn gevraagd om gratis op te treden, terwijl deze sector het door de coronacrisis al zo zwaar heeft. Ook is er verbazing over de grote mensenmassa die op de been komt, terwijl meerdaagse festivals als Lowlands niet door mochten gaan. Al deze zaken komen op het bordje van de prins als mede-eigenaar van circuit Zandvoort en als één van de drijvende krachten die de Formule 1 weer naar Nederland haalde. De “Vastgoedprins”, want dat is de bijnaam die Prins Bernhard jr. de afgelopen jaren heeft gekregen, toen bekend werd dat hij flink wat vastgoed in Amsterdam heeft. In de media is destijds breed uitgemeten dat hij het met de regeltjes als verhuurder niet zo nauw heeft genomen.
Is het nu terecht dat de prins alle bagger over zich heen krijgt? Nu kun je zeggen dat hij zijn naam niet mee heeft, zijn opa was immers ook niet zo van de regeltjes, denk aan onder andere de Lockheed-affaire. Ook vangen hoge bomen nu eenmaal veel wind. En als lid van de koninklijke familie behoor je nu eenmaal tot de hoogste bomen in Nederland. En dan heb je al snel de schijn tegen. Het maakt dan niet uit of de vergunning voor het evenement keurig volgens alle regels is afgegeven. Er hangt een zweem omheen dat ‘de prins dat met zijn contacten wel even zal hebben geregeld’. En de excuses die hij heeft gemaakt voor het gratis optreden van artiesten. Zijn dit nu welgemeende excuses of is er alleen spijt dat het is uitgelekt naar de pers? Vooropgesteld, ik weet het allemaal niet, ik moet het net als vrijwel iedereen doen met de informatie uit de media. Maar feit is, dat ook ik twijfels heb, doordat de reputatie van de koninklijke familie nu eenmaal niet de beste is. De familie vindt het lastig om het sentiment in de samenleving juist te wegen. Vorige jaar ging de koning met zijn gezin “gewoon” op vakantie naar Griekenland. Conform de corona-regels mocht het allemaal gewoon, maar handig was toch wel anders.
Zo zie je maar hoe belangrijk het is voor je reputatie om niet alleen de regels goed na te leven, maar ook om te allen tijde ‘de schijn van’ niet tegen te krijgen. In mijn praktijk heb ik vaak gehoord: “maar ik doe hiermee toch niets verkeerd, ik hou me aan de regels”. Mijn reactie is dan steevast: ‘kun je het ook uitleggen als het in de krant komt…?’ Als in het antwoord enige twijfel zit, dan weet je het eigenlijk al: je zou zo maar de schijn tegen kunnen krijgen en het sentiment kan zo omslaan. Nu is niet iedereen een hoge boom als prins Bernhard jr., mijn boodschap is om altijd rekening te houden met het feit dat je heel erg makkelijk de schijn tegen kunt krijgen. En dan wordt iets heel ergs positiefs, een heel negatieve ervaring.
Persoonlijk heb ik genoten van het hele race-weekend. Ik hoop dat de organisatie en Prins Bernhard hebben geleerd en dat volgend jaar het ook voorafgaand aan de Grand Prix, het puur om de sport gaat.
