De eerste spreker na de lunchpauze was Johan van Kastel.

Bij de introductie door dagvoorzitter Dirk De Jong werd meteen duidelijk dat Johan van Kastel een stevige staat van dienst heeft. Hij is geridderd als Officier in de Orde van Oranje Nassau voor zijn bijzondere en langdurige bijdrage aan de veiligheid in Nederland en daarbuiten. Dirk De Jong leest een passage voor uit het recente boek van Johan van Kastel. Het boek heet ‘Mijn kop moest eraf”, een titel die verwijst naar de uitdagingen die de affaire rondom het Interregionaal Recherche Team (IRT-affaire) opwierp.
Uit de passage blijkt dat Johan al vroeg in zijn loopbaan, toen nog leidinggevende bij de politie Amsterdam, uitgedaagd werd om bewust en standvastig te kiezen voor het rechte pad. Hij moest moeite doen om zich niet omver te laten blazen, en de mensen in zijn omgeving aan te spreken op hun gedrag. Dat is de rode draad geworden in zijn carrière. Johan van Kastel heeft na zijn lange loopbaan bij de politie, waarin hij het schopte tot Hoofd van de Nationale recherche(dan moet je denken aan de Nederlandse FBI), in directiefuncties gewerkt bij Holland Casino en het Openbaar Ministerie. Medio 2023 sloot hij zijn carrière af als Directeur van de Veiligheidsregio in Gelderland. Zijn True Crime boek beschrijft het begin van zijn imposante loopbaan.

Een van de grootste zaken waar Johan heeft moeten vertrouwen op zijn innerlijke gevoel, is de zaak die later de IRT-affaire is gaan heten. Johan benoemt hoe hij in deze zaak werd tegengewerkt. Hij benoemt de dichte mist van onvriendelijkheid, het ontbreken van openheid, duidelijkheid en eerlijkheid. En hij benoemt zijn ‘stalen kabel’: datgene in hem waarmee hij feilloos aanvoelt wat de ‘smell of the place’ is waar hij zich in bevindt. Dat vaststellen is één ding, ernaar handelen is weer iets anders. Maar dat er iets moest gebeuren was glashelder. Niets doen was voor Johan geen optie. Johan definieert moed als: opkomen voor dat wat juist is, zelfs als dat betekent dat je tegen de norm ingaat of jezelf in gevaar brengt.

Het verhaal over de IRT-affaire is veelomvattend en de meeste mensen in de zaal hangen aan zijn lippen . Johan vertelt op een natuurlijke, inspirerende manier. Zijn woordkeuze is “down-to-earth”: voor iedereen meteen te begrijpen en dicht op het gevoel. Zijn vertelstijl is bovendien humoristisch, regelmatig stijgt gelach op in de zaal. Dit maakt het voor de mensen in de zaal gemakkelijk om zich in te leven en in te voelen.

Uit de zaal kwam de vraag: wat doe je als je niet de medewerking krijg van je baas, als je echt tegengewerkt wordt? Johan antwoordt dat het inderdaad wel helpt als de “top dog” achter je staat. Johan heeft in zijn carrière de steun ervaren van een leidinggevende die zei: “Als het goed gaat sta ik achter je. En als het fout gaat, dan kom ik voor je staan”.  Een sterke les in leidinggeven.

De inspirerende reflectie op het morele kompas in tijden van tegenwind bij de politie èn de politiek heeft het publiek gegrepen. Er is niet veel tijd meer over voor het eveneens inspirerende verhaal over antiwitwassen bij Holland Casino. Johan is de eerste geweest die in de casinowereld een risk-based CDD-beleid implementeerde en criminelen een toegangsverbod oplegde.

Hierover wordt nog nagepraat bij de borrel. Bij de borrel werd ook regelmatig gevraagd naar zijn boek “Mijn kop moest eraf”. De verhalen van Johan smaken voor de deelnemers naar meer en Johan vertelt ze graag. Johan blijft nog op het congres en bezoekt de Aikido workshop van Wilco Vriesman. Wilco is vereerd met zijn deelname. En na de lezing van Orly Polak spreken Orly en Johan af om binnenkort samen een podcast op te nemen. Johan is met pensioen, maar is nog lang niet klaar.