senior compliance officer en adviseur
Compliance is een partner van de business en moet als adviseur aan de voorkant van het proces staan opgesteld zodat er aan de achterkant van het proces geen- of minder integriteitsproblemen ontstaan
Ik ben Albert de Jong en ik ben sinds 2015 als Senior Compliance Officer betrokken bij de ondersteuning van de pensioenportefeuille van het Nederlands Compliance Instituut. Met ons ECO team treden we op als externe compliance officers of op ad hoc basis als compliance dienstverleners voor pensioenfondsen. Daarnaast treden we voor een aantal fondsen op als Functionaris gegevensbescherming (FG) of Privacy Officer (PO). Zelf ben ik al sinds 1980 werkzaam binnen de financiële sector en na een aantal leerzame en leuke tussenstappen in de eerste lijn, heb ik in 1998 de overstap gemaakt naar de tweede lijn. In eerste instantie in een combinatierol als manager interne controle en compliance officer en niet veel later als fulltime compliance officer.
De Compliance officer wordt benoemd door de directie maar werkt in het belang van de organisatie en al haar werknemers.
Mijn ‘carrière pad’ heeft me langs veel verschillende functies het inzicht gegeven in de onderlinge samenhang tussen de verschillende organisatieonderdelen van een instelling en hun wederzijdse afhankelijkheid. Dat heeft me goed geholpen toen ik de mogelijkheid kreeg om compliance ‘vanaf scratch’ op te zetten en uit te voeren bij een bank omdat ik uit eerste hand de praktische problemen van de operationele afdelingen (her)kende en compliance op een pragmatische manier kon laten aansluiten op de praktijk. Dat heeft mij gevormd tot een compliance generalist waarbij ik door de jaren heen soms wat meer kennis van ‘het een’ opdeed, en soms wat meer kennis van ‘het ander’.
Ik noem mezelf geen specialist in een bepaald onderwerp maar kan vanuit mijn generalistische kennis, mijn lange ervaring en vanuit een vermogen om snel kennis op te nemen en te kunnen analyseren toch prima functioneren in een specifieke sector of een specifiek project. Ik heb wellicht niet alle kennis direct paraat in mijn hoofd, maar ik weet waar ik die kan vinden, hoe ik die moet interpreteren en hoe ik die moet inzetten om een optimaal resultaat te kunnen boeken.
Hoewel de wet- en regelgeving een belangrijke plek inneemt in het borgen van intern compliance toezicht hebben ze voor mij altijd meer een ‘kapstokfunctie of wegwijzerfunctie’ gehad dan een ‘anker functie’. Daarmee bedoel ik dat wet- en regelgeving niet bedoeld is om ons (lees: een instelling) op één plek vast te leggen, maar om ons vanuit een min of meer stabiele positie in staat te stellen om in te spelen op veranderende omstandigheden en voortschrijdend inzicht. Wet- en regelgeving zorgen op enig moment voor die min of meer stabiele situatie, maar wet- en regelgeving zijn ook voortdurend ‘in beweging’. Wat die ‘beweging’ vaak drijft, zijn de maatschappelijke waarden en hoe die zich ontwikkelen. Los van nationalistische stromingen kan wel gesteld worden dat de maatschappij steeds meer internationaal georiënteerd is en daarbij hoort een meer internationaal normenkader. Wetende dat formalisering in wet- en regelgeving altijd achterloopt bij maatschappelijke inzichten en ontwikkelingen, moet een compliance officer dan ook voortdurend afwegingen maken of iets wat volgens bestaande wet- en regelgeving nog juridisch juist is, ook maatschappelijk nog verantwoord is. Dat is volgens mij de meest in het oog springende ontwikkeling binnen het vakgebied van compliance. De focus van compliance is sinds de jaren ’80, naast het ‘klassieke’ toezicht op de naleving van wet- en (interne) regelgeving steeds meer opgeschoven naar een rol als adviseur op het gebied van maatschappelijke verantwoordelijkheid. Daarbij is aandacht voor ‘houding en gedrag’ ook iets wat meer bagage vraagt van een compliance officer dan alleen feitelijke kennis van de wet- en regelgeving. Dat zie je ook terug in de populatie van compliance officers die steeds diverser wordt qua opleiding en achtergrond, waardoor ook ‘compliance’ als vakgebied vanuit een steeds diverser gezichtspunt wordt ingevuld door individuele compliance officers. Een mooie ontwikkeling waar ik met plezier naar kijk.
Leestip:
