Adinda Lammens
Het initiatiefwetsvoorstel tot verplicht stellen van een vertrouwenspersoon van initiatiefneemster mevrouw Maatoug (GroenLinks) is op 23 mei jl. door de door de Tweede Kamer aangenomen. Een kleine meerderheid van de leden (85 stemmen in totaal) heeft ingestemd met het wetsvoorstel. Door het initiatiefwetsvoorstel zal in de Arbeidsomstandighedenwet de verplichting worden opgenomen dat vrijwel iedere werknemer zich kan wenden tot een (interne of externe) vertrouwenspersoon.
Verplichting vanaf 10 medewerkers
De verplichting tot het aanstellen van een vertrouwenspersoon geldt vooralsnog voor organisaties vanaf 10 medewerkers of meer. Bij de evaluatie van de wet zal worden bekeken of de verplichting moet worden uitgebreid voor alle organisaties, zoals oorspronkelijk ook de bedoeling was.
ZZP’ers
Ondanks dat steeds meer mensen werkzaam zijn als ZZP’er en ook zij te maken kunnen krijgen met ongewenst gedrag op de werkvloer vallen zij vooralsnog niet onder het wetsvoorstel. Wel is minister Van Gennip, naar aanleiding van een motie, bereid om bij de evaluatie van de wet te onderzoeken of ZZP’ers alsnog onder de verplichting kunnen gaan vallen. Een organisatie kan uiteraard wel zelfstandig besluiten dat ook ZZP’ers die voor de organisatie werkzaam zijn, zich kunnen wenden tot de vertrouwenspersoon.
Borging kwaliteit
In het wetsvoorstel zijn geen regels opgenomen ten aanzien van kwaliteitseisen die worden gesteld aan de vertrouwenspersoon. Minister Van Gennip heeft toegezegd dat in lagere regelgeving de kwaliteit van de vertrouwenspersoon wordt geborgd door onder meer criteria op te nemen voor deskundigheid (opleiding en nascholing) en borging van de onafhankelijkheid.
Beperking takenpakket (amendement)
Het wettelijk takenpakket van de (externe) vertrouwenspersoon is door het aangenomen amendement verder verduidelijkt en beperkt. In het amendement is opgenomen dat in het geval er geen sprake is van meldingen, de vertrouwenspersoon organisaties niet uit zichzelf hoeft te benaderen om beleid door te nemen of ongevraagd advies te geven. Wel dient een (externe) vertrouwenspersoon op verzoek van de organisatie of in geval van meldingen de ruimte te hebben c.q. in staat te worden gesteld om alsdan zelf constateringen te doen en/of advies te geven.
Deze beperking van het takenpakket is naar mijn mening opmerkelijk gelet op het belang om een veilige werkomgeving te creëren waarbij juist de vertrouwenspersoon een belangrijke rol kan spelen in onder andere het (mede) opstellen van beleid en het creëren van awareness. Het niet hebben van meldingen hoeft niet te betekenen dat er binnen een organisatie sprake is van een veilige werkomgeving.
Vervolg
De Eerste Kamercommissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid bespreekt op 20 juni 2023 de procedure. Dit houdt in dat wordt bepaald op welke wijze voorbereidend onderzoek zal plaatsvinden en hoe de verdere voorbereiding zal verlopen. Als de Eerste Kamer het wetsvoorstel ook aanneemt zal de wet gefaseerd in werking treden.
Vragen
Heb je vragen over het benoemen van een interne of externe vertrouwenspersoon? Mijn collega vertrouwenspersonen en ik helpen je daar graag bij. Bel of mail ons gerust met je vraag.
Verwijzing naar eerdere berichten:
