“Marktmisbruik, interessant zeg! Dat gaat toch over kartels en zo?”. Een opvallende, terugkerende opmerking wanneer ik mijn privéomgeving vertel dat ik mij als compliance professional richt op het thema ‘marktmisbruik’.
Per 1 september 2018 ben ik als compliance professional bij het Nederlands Compliance Instituut van start gegaan met het focusgebied ‘marktmisbruik’. Echter, valt het mededingingsrecht (waaronder kartels) hier niet onder. Met de term ‘compliance’ zijn de meesten wel bekend en het is hot and happening.Echter, ‘marktmisbruik’ wordt vaak als reeds ontgonnen gebied gezien. Toch is marktmisbruik met de huidige cryptohandel hotter dan ooit. In deze blog laat ik u graag kennis maken met dit thema.
Waar komt de verwarring vandaan?
De verwarring tussen ‘marktmisbruik’ en ‘mededingingsrecht’ kan ontstaan, doordat beiden zien op een eerlijke economische markt. Wanneer misbruik plaatsvindt, wordt getracht vraag en aanbod op een dergelijke wijze te beïnvloeden dat, ten koste van een ander, de handel en prijs voor diegene zelf of zijn organisatie gunstig uitpakt. De wijze waarop wordt vals gespeeld verschilt wel, evenals het type markt waarop zij betrekking hebben, maar daarover later meer. Binnen Nederland en Europa vinden we het belangrijk dat, net als bij sport, ‘het spel’ wel eerlijk verloopt. Dit heet ook wel het level playing field. Het is een rechtvaardigheidsprincipe waarbij het niet noodzakelijk is dat elke speler evenveel kans heeft om te slagen, maar dat iedereen zich aan de zelfde regels houdt. De regels zijn dus belangrijk voor een eerlijke en integere marktwerking. Bij een integere markt ontstaat vertrouwen in de markt, wat de economie en uiteindelijk ons zelf ten goede komt.
Waar zit dan het verschil in?
Mededingingsrecht: ‘Mededinging’ betekent ‘concurrentie’ en het uitgangspunt is dat concurrentie de economie bevordert. De Mededingingswet heeft dan ook tot doel de concurrentie en daarmee de consumenten te beschermen. Het toezicht hierop valt onder de Autoriteit Consument & Markt (ACM). Wilt u meer weten over het mededingingsrecht? Neem dan een kijkje op deze pagina.
Marktmisbruik: Bij ‘marktmisbruik’ hebben we het over misbruik van de financiële markt. Dit misbruik ziet op de beïnvloeding van de handel en prijs van financiële instrumenten, zoals: aandelen, obligaties en derivaten. Het is belangrijk dat er gelijke informatie is waarop een beleggingsbeslissing is gebaseerd. Een (zelf gecreëerde) informatievoorsprong mag niet tot een voordeel leiden. De Wet op het financieel toezicht (Wft) en de Market Abuse Regulation (MAR) hebben dan ook tot doel de belegger te beschermen, de integriteit van de financiële markt te bevorderen en daarmee te zorgen voor een goed functionerende financiële markt en economie. Het toezicht hierop valt onder de Autoriteit Financiële Markten (AFM).
De AFM ziet toe op het verbod op:
In tegenstelling tot de geluiden om mij heen, valt onder het verbod op handelen met voorwetenschap of marktmanipulatie dus niet concurrentievervalsing. De verwarring is begrijpelijk, maar hopelijk heb ik met deze eerste aftrap van mijn blogs over marktmisbruik wat meer helderheid gebracht in de door ons gebruikte terminologie van compliance. De komende tijd neem ik jullie in mijn blogs mee in mijn reis langs terminologie, zoals: insider trading, chinese walls en koersgevoelige informatie. Ter verduidelijking zal ik dit doen aan de hand van een relatieschema over privébeleggingstransacties binnen een organisatie. Het schema is ontwikkeld om compliance professionals te helpen met het inrichten van maatregelen om risico’s rond handelen met voorwetenschap te beheersen. In mijn volgende blog introduceer ik het relatieschema over privébeleggingstransacties binnen organisaties.
Wilt u meer weten over compliance, marktmisbruik of heeft u vragen over hoe uw organisatie in de wedstrijd zit? Neem dan gerust contact met mij of mijn collega’s op via onze website of LinkedIn.