Samenwerken bij witwasbestrijding: banken willen wel, maar kunnen (nog) niet

Afbeelding Samenwerken bij witwasbestrijding: banken willen wel, maar kunnen (nog) niet

In het voorjaar van 2019 meldde Carmen Hughes zich bij het Nederlands Compliance Instituut. Zij studeert Criminologie aan de Universiteit Leiden en was op zoek naar een stageplek waar ze een onderzoek kon gaan doen voor haar scriptie. Eind februari van dit jaar heeft Carmen haar scriptie ingeleverd ter beoordeling. Het is een interessante en lezenswaardige scriptie geworden, zeker als je je bezig houdt met de bestrijding van witwassen en geïnteresseerd bent in mogelijkheden voor banken om samen te werken op dit vlak.

De kennismaking en de start

We kwamen met Carmen in gesprek en het was ons meteen duidelijk dat we met een ambitieuze student te maken hadden. Naast haar studie onderneemt ze veel verschillende activiteiten, waaronder bestuursfuncties. Er was dus alle reden om samen met haar te komen tot een ambitieuze onderzoeksvraag, zo mogelijk met een stevig criminologisch element. En zo kwamen we op het onderzoeken van mogelijkheden voor banken om samen te werken op het vlak van witwasbestrijding. Het was namelijk hoog tijd om aan de hand van wetenschappelijk onderzoek deze samenwerking te stimuleren. Carmen was enthousiast en is met volle energie in dit onderwerp gedoken.

Het was niet altijd even makkelijk, maar dat hoeft ook niet

Uitdagingen waren er voldoende tijdens de uitvoering van dit onderzoek en het schrijven van de scriptie. Zo was er in het onderzoeksveld iedere dag wel weer iets nieuws te melden. De trein van witwasbestrijding in Nederland dendert in volle vaart door. Voorbeelden hiervan zijn de publicatie eind juni 2019 van het Plan van aanpak witwassen en de uitgesproken ambitie van vijf grote Nederlandse banken om inderdaad te gaan samenwerken op dit gebied, die in het nieuws kwam medio september. Een zeer grote dynamiek, waardoor bevindingen en conclusies van het ene op het andere moment toch net even de andere kant op gaan dan we van tevoren dachten. Een actueel thema dus met veel ontwikkelingen en daardoor ook zeer interessant.

De inhoud van het onderzoek samengevat

Haar scriptie is via deze link integraal te downloaden van onze website. Zelf vat Carmen de inhoud ervan als volgt samen: “In deze studie is getracht om mogelijkheden voor interbancaire samenwerking op het gebied van cliëntenonderzoek en transactiemonitoring, met als doel witwassen te bestrijden, te onderzoeken. Steeds vaker wordt namelijk in de bankensector de wens uitgesproken om het cliëntenonderzoek en/of transactiemonitoring op een meer gezamenlijke wijze uit te voeren, om efficiënter en effectiever te werk te kunnen gaan. Banken hebben namelijk de wettelijke verplichting om witwaspraktijken te weren uit het financiële stelsel, de zogenaamde poortwachtersrol. Door middel van een online vragenlijst en diepte-interviews zijn visies van personen, die te maken hebben met witwasbestrijding in de bankensector over verbeterde interbancaire samenwerking, verkregen. Uit dit onderzoek is gebleken dat witwasbestrijding bij banken op dit moment nog te maken heeft met belemmeringen. De meeste respondenten zijn van mening dat een verbeterde interbancaire samenwerking op het gebied van cliëntenonderzoek en transactiemonitoring ervoor kan zorgen dat banken hun poortwachtersrol op een effectievere manier kunnen uitvoeren. Dit kan echter niet zomaar. Er zullen wetwijzigingen met betrekking tot privacyregelgeving moeten plaatsvinden om samen te kunnen gaan werken op het gebied van cliëntenonderzoek en transactiemonitoring. Hoe deze verbeterde samenwerking precies invulling moet krijgen, daar zijn de respondenten verdeeld over.”

Carmen in control

Tijdens haar stage van drie maanden in de zomer van 2019 heeft Carmen een groot deel van de operationele onderzoeksactiviteiten kunnen afronden. Zo heeft ze in die tijd negen interviews afgenomen en van 95 respondenten de enquêteresultaten verwerkt. Dat was erg fijn, want direct na haar stage begonnen de colleges alweer. De combinatie van het schrijven van de scriptie met deze colleges en haar andere vele activiteiten hebben Carmen behoorlijk uitgedaagd. Gelukkig slaat zij zich hier goed doorheen en heeft ze alles onder controle. Wij gunnen haar een mooi cijfer voor deze scriptie, wat het precies gaat worden blijft nog even afwachten. Dat horen we binnenkort.

Op dinsdag 6 oktober organiseren we voor de derde keer het Nationaal Anti-witwascongres, waarvoor we Carmen natuurlijk ook hebben uitgenodigd.

We hebben zeer prettig samengewerkt met Carmen en wensen haar vanzelfsprekend veel succes met het afronden van haar studie. Het zou ons in het geheel niets verbazen als we in de toekomst nog veel moois van haar gaan horen.

Carmen, van harte bedankt voor jouw energieke bijdrage en onze fijne samenwerking.

Auteur

Afbeelding

Eric Schuiling

kennis- en programmamanager & senior compliance adviseur