Onderzoek DNB: Aandachtspunten voor een integere bedrijfsvoering

Ruud van der Mast

Recente incidenten in de financiële sector tonen aan dat belangenverstrengeling een ernstig integriteitsrisico vormt en kan resulteren in een complex netwerk van wederzijdse gunsten tussen individuen. Dit kan leiden tot twijfel aan de betrouwbaarheid van besluitvorming, organisaties en/of personen. Dit kan leiden tot financiële en reputatieschade. DNB acht het daarom van belang dat onder toezicht staande instellingen maatregelen nemen om (de schijn van) belangenverstrengeling tegen te gaan. In 2023 heeft DNB onderzocht in welke mate verzekeraars het risico op belangenverstrengeling beheersen. In deze onderzoeken is bekeken of de betreffende instellingen hun bedrijfsvoering hiervoor goed hebben ingericht.

DNB heeft diverse activiteiten onderzocht die een verhoogd risico op belangenverstrengeling mee kunnen brengen, zoals de aan- en verkoop van vastgoed, sponsoring en/of donaties en het verstrekken van leningen aan beleidsbepalers.

De onderzoeksresultaten laten zien dat op de volgende vijf gebieden voor veel verzekeraars nog winst te boeken valt:

• De diepgang van de risicoanalyse: welke scenario’s zijn relevant binnen het eigen organisatieprofiel? Incidenten tonen aan dat hierbij met name het niveau van bestuurders en commissarissen relevant is.
• De gerichtheid en concreetheid van het integriteitsbeleid is te vaak beperkt tot geschenken en nevenfuncties en voorziet niet in duidelijke werkinstructies voor toetsing op belangenverstrengeling bij bijvoorbeeld sponsoring of vastgoed.
• De volledigheid en actualiteit van het register van nevenfuncties verdient aandacht om deze beheersmaatregel goed te laten werken.
• De werking van beheersmaatregelen in de praktijk: vaak bestaan de maatregelen wel maar worden ze niet actief gevolgd of is vastlegging onvoldoende zichtbaar.
• De onafhankelijk controle op de beheersing van het risico op belangenverstrengeling: structurele monitoring en toetsing draagt bij aan awareness en naleving.

De onderzoeksresultaten zijn gepubliceerd door DNB.