“Waar het hart vol van is, daar stroomt de mond van over” volgens het oud-Hollandse gezegde. Helaas is het omgekeerde niet altijd waar. Niet alles wat we horen komt uit het hart. Het lijkt soms een goede keuze om maar wat te zeggen, zodat je gesprekspartner(s) weer even tevreden zijn en zich verder koest houden. Maar op de lange termijn werkt dat vaak niet. Er ontstaat zo langzaam een gat tussen wat je zegt en wat je doet. En dat is niets minder dan dodelijk voor je betrouwbaarheid en daarmee ook het vertrouwen dat mensen in jou en/of je onderneming hebben.
Natte voeten
Zo langzamerhand kunnen we toch stellen dat iedereen wel inziet, dat het klimaat aan het veranderen is. We krijgen te maken met een stijging van de temperatuur op aarde. Daarmee is het smelten van de ijskappen en de stijging van de zeespiegel een gegeven. Zeker als een land dat toch voor een behoorlijk deel onder de zeespiegel ligt lijkt dit een ontwikkeling om op zijn minst in de gaten te houden zou je zeggen.
Er zijn maatregelen nodig om de verandering van klimaat binnen de redelijke perken te houden, als je hier al van kunt spreken. Immers, 2 graden opwarming tegen 2085 lijkt misschien niet zo veel. Maar wetenschappers waarschuwen dat de impact groter is dan we misschien wel denken. Hogere temperatuur betekent voor Nederland bijvoorbeeld fors meer regen en zeker voor landen rond de evenaar nog langere en nog heftigere perioden van droogte. Er worden hele gebieden onleefbaar, wat de migratiestromen richting beter leefbare gebieden zal intensiveren.
Kop in het zand
Niet een heel prettig vooruitzicht, maar met dit soort zaken is het voor veel mensen net als het sparen voor het pensioen: het interesseert ons niet genoeg. We leven immers in het hier en nu en gaat erom dat we er nu wat van maken met elkaar. 2085 is echt nog een heel eind weg en misschien is de wetenschap tegen die tijd wel zo ver dat ze allang een slimme oplossing hebben bedacht. Misschien inderdaad. En misschien ook wel niet. Maar daar merken we nu nog niet zo veel van, dus steken we de spreekwoordelijke kop in het zand. Wel zo comfortabel. Maar ook risicovol.
Iets voor compliance?
Wat moeten we als compliance officer nu met het bovenstaande? Wij houden ons toch met name bezig met integriteit? Wat moeten we met klimaatverandering en zeespiegelstijging? Alles. Ga maar eens na: er is geen sector in de wereld die niet te maken heeft of zeer binnenkort krijgt met duurzaamheidsissues. Voor het aanpakken van de risico’s moet iedereen een bijdrage leveren, hoe impopulair of ver-van-je-bed het ook is. Natuurlijk kun je als onderneming wel zeggen wat je doet als jouw bijdrage aan duurzaamheidsthema’s, maar als je vervolgens nalaat om minimaal dat te doen wat je zegt, dan kan dat een behoorlijke reputatieschade met zich meebrengen.
Zoete koek
Het lijkt erop, dat de maatschappij steeds minder pikt dat mensen en ondernemingen wegkomen met allerhande leugens of verkeerde gedragingen. We slikken de zoete koek van mooie woorden, ronkende tv-spotjes en glanzende reclames steeds minder. Daarnaast worden we steeds meer uitgedaagd om op te staan, te melden en te bespreken wat ons dwars zit. Er gebeurt nog te veel dat het daglicht niet kan verdragen en daar moet een einde aan komen. De nieuwe Wet Bescherming Klokkenluiders gaat precies dat doen: klokkenluiders beschermen, zodat de waarheid aan het licht kan komen. Dacht je misschien nog dat je er als onderneming onderuit kan komen door je in allerlei bochten te wringen en (juridische) trucs uit te halen? Het net sluit zich, dus je kunt maar beter je kop uit het zand halen en in actie komen. Kom je zelf nog niet tot het inzicht dat er iets moet veranderen, dan helpt de internationale en nationale wetgeving een handje.
Inzetten van ervaring
Als integriteit gaat over het vergroten van het vertrouwen in dienst van de lange termijn waardecreatie, dan heeft de compliance officer dus alles te maken met duurzaamheidsrisico’s. Gelukkig hebben we als compliance officers de afgelopen jaren veel ervaring kunnen opdoen met allerhande integriteitsrisico’s en de beheersing daarvan. Laten we gebruik maken van deze ervaring en deze inzetten om onze organisaties te bewegen in de richting die nodig is om te zeggen wat je doet en te doen wat je zegt. Het wordt tijd om de nog bestaande gaten tussen ambities, beloften, uitvoering en realisatie te dichten. En daar kan iedere compliance officer een belangrijke rol in spelen.
Mind the gap: zeggen wat je doet en doen wat je zegt
Dat is de reden dat we ‘Mind the gap’ als thema voor het komende Nationaal Compliance Congres van 13 december 2022 hebben gekozen: zeggen wat je doet en doen wat je zegt als opdracht voor iedere organisatie. We hopen je daar te ontmoeten, samen nieuwe inzichten op te doen en met elkaar van gedachten te wisselen!
