Dit is de zesde blog in de blogreeks: Ontdekkingen van een junior compliance officer. In deze reeks vertel ik over wat mij is opgevallen in het compliance landschap.
Bijna heb ik de Leergang Compliance Professional (LCP) afgerond. Hiervoor heb ik een praktijkopdracht moeten maken en ik heb gekozen voor het schrijven van een paper. De onderzoeksvraag van mijn paper is: Hoe kunnen compliance officers in Nederlandse organisaties op een integere wijze gratis en algemene AI-chatbots inzetten bij hun compliance werkzaamheden?
Graag deel ik wat ik hiervan geleerd heb, zodat jij er misschien ook wat aan hebt.
Ten eerste een toelichting op de onderzoeksvraag. Ik heb ervoor gekozen om gratis en algemene AI-chatbots te behandelen, omdat betaalde en niet-algemene AI-chatbots ontzettend veel mogelijkheden hebben. Het was niet mogelijk om dit te behandelen in een beperkte opdracht.
Wat wordt er verstaan onder een AI-chatbot, hoe werken ze en welke zijn er?
Als eerste heb ik onderzocht wat een AI-chatbot is. Ik heb diverse definities opgezocht en heb deze samengevoegd tot de volgende definitie: een AI-chatbot is een programma dat met behulp van kunstmatige intelligentie tekst genereert en een gesprek simuleert met mensen. Om een AI-chatbot zo goed mogelijk voor je te laten werken, moet je een goede prompt gebruiken. Een prompt is de instructie die je geeft aan een AI-chatbot die een reactie of actie oproept. 1 Tijdens het lesdeel Innovatie wat tijdens de LCP aan bod kwam, is hier dieper op ingegaan. Voor een goede prompt heb je de volgende onderdelen nodig:
Als laatste stap kan je aan de AI-chatbot vragen of die het antwoord wil verfijnen.
Populaire AI-chatbots zijn ChatGPT, Perplexity AI, Copilot, Gemini en Claude. DeepSeek is ook populair, maar wordt door de AP-afgeraden vanwege ernstige zorgen over het privacybeleid dat zij gebruiken. 2
Wat is integriteit/integer handelen in de context van AI-chatbots?
Om te weten hoe je integer gebruik kunt maken van AI-chatbots, is het van belang om te weten wat integriteit is. Hiervoor pakken we het boek ‘Als de oplossing het probleem is: Compliance met een moreel kompas’ van Edgar Karssing erbij. Hij beschrijft hier integriteit als volgt: zorgvuldig, uitlegbaar en standvastig handelen.
Uit mijn praktijkopdracht blijkt dat een AI-chatbot niet zelfstandig zorgvuldig, uitlegbaar en standvastig kan handelen. Hier ben jij als compliance officer voor nodig. Die moet de juiste input en prompts geven, naast dat de compliance officer nooit zomaar iets voor waar aanneemt en de bronnen checkt.
Naast integriteit is ook ethiek van belang. Het gebruiken van AI-chatbots brengt namelijk een aantal ethische overwegingen met zich mee. Denk hierbij aan het klimaat. Het gebruiken van AI-chatbots vraagt veel stroom, water en grondstoffen. Naast het klimaat kan je denken aan eventuele afname van werkgelegenheid. Kan je het voor jezelf verantwoorden om gebruik te maken van AI-chatbots?
Wat zijn de mogelijkheden en risico’s voor het gebruiken van AI-chatbots binnen compliance?
Natuurlijk is het gebruik van AI-chatbots niet alleen maar nadelig en biedt het veel mogelijkheden. In mijn paper heb ik deze toegelicht aan de hand van de compliance cyclus. Deze bestaat uit de volgende zes taken: faciliteren, adviseren, onderzoeken, monitoren, evalueren en rapporteren. In het kort kunnen AI-chatbots onder andere een sparringpartner zijn, advies geven, awareness programma’s maken, onderzoek doen, monitoren van relevante wet- en regelgeving, evalueren, beleidsstukken uitleggen en rapporten schrijven. Een AI-chatbot kan ook stukken visualiseren. Echter kleven er wel risico’s aan het gebruiken van AI-chatbots zoals het Black Box probleem, bias en manipulatie. Daarnaast moet je de AVG in gedachten houden in de omgang met persoonsgegevens. Je weet niet wat een AI-chatbot hiermee doet of kan doen, dus moet je al je documenten en dergelijke anonimiseren voordat je het stuurt aan een AI-chatbot.
Conclusie
In het kort bieden AI-chatbots veel kansen bij compliance werkzaamheden, maar ook gevaren. Om hier zo integer mogelijk mee om te kunnen gaan moet je als compliance officer nooit iets voor waar aannemen, zorgen voor een goede prompt, altijd de bronnen checken, kritisch zijn op de output, altijd zelf blijven nadenken en verantwoordelijkheid nemen. Als de compliance officer zorgvuldig, uitlegbaar en standvastig handelt, kan er op een integere wijze gebruik worden gemaakt van AI-chatbots bij compliance werkzaamheden.
[1] Wat is een prompt en hoe gebruik je ze? – BE Digital
[2] AP: pas op met gebruik chatbot DeepSeek | Autoriteit Persoonsgegevens
