Je ziet vast wel eens een nieuwsbericht of hoort wel eens een verhaal waarvan je denkt; “Hoe kríjg je het voor elkaar?” En dan bedoel ik niet de betekenis van ontzag voor de vernieuwde architectuur of een interessante innovatie. Ik doel op de staat van verbazing op het moment dat je kennis neemt van een enorme blunder van iets of iemand anders. Je kunt je op zo’n moment gewoon niet voorstellen dat jij een dergelijke fout ook zou kunnen maken.
Hossende bouwvakkers
Een recent voorbeeld? Wat denk je van het reclamespotje van de JUMBO met hossende bouwvakkers in het kader van het naderende WK in Qatar? Na de eerste uitzending vielen veel mensen toch over het feit dat ze hossende bouwvakkers in beeld werden gebracht, terwijl bij de bouw van de stadions bouwvakkers onder erbarmelijke omstandigheden hebben moeten werken en er zelfs duizenden de dood bij hebben gevonden. JUMBO, toch ook recent nog in het nieuws vanwege een ander voorval, trok op basis van de ontstane ophef de reclamespot terug.
Ik vraag me naar aanleiding van dit voorbeeld af: “Zou er nu niemand zijn geweest die een vinger heeft opgestoken bij het ontwikkelen van deze reclamespot?” Ik kan het me eerlijk gezegd haast niet voorstellen. Wel denk ik dat een dergelijke ervaring een goede aanleiding zou kunnen zijn om de maatschappelijke opvattingen wat beter te betrekken in een dergelijk ontwikkelingsproces in de toekomst.
Wat gedane zaken nemen geen keer. Je kunt er hooguit van leren zodat je het in de toekomst beter kunt doen. “Wie ziet hier nu niet de logica van?”, zou je zeggen.
Is negeren een redelijke strategie?
Toch zijn er helaas ook voorbeelden te noemen waaruit een wat hardnekkigere opstelling blijkt. Blijf je volharden in je mening dat je echt niets verkeerd doet, dan moet je rekening houden met de kans dat je in de ogen van de maatschappij het allemaal alleen nog maar erger maakt. “Wrijf niet in een vlek”, hoor je misschien wel eens als het gaat om de vraag hoe te reageren in spannende situaties. Net zoals de volgende goede raad: “Als je geschoren wordt, moet je stil zitten.”
Vrijheid komt met verantwoordelijkheid.
Maar gaan deze uitdrukkingen nu altijd op? Wat vinden we van mensen of bedrijven die gewoon helemaal niet reageren op ontstane verontwaardiging? Is geen reactie altijd de beste reactie. Ik vind dat je soms beter maar gewoon direct kunt toegeven dat je verkeerd zit en onvoldoende goed hebt nagedacht. Zet er een streep onder en laat zien dat je het in het vervolg beter doet. Daar hebben we met elkaar wat aan. Maar hopen dat het ‘vanzelf’ voorbij gaat en daarom maar zwijgen kan toch ook zeker worden geïnterpreteerd als desinteresse, halstarrigheid en ‘geen onderdeel willen uitmaken van deze wereld’. Lekker je eigen ding doen is in zoverre te verdedigen zolang je er maar geen schade mee toebrengt aan anderen. Vrijheid komt met verantwoordelijkheid. En als je voor het voortbestaan van je onderneming afhankelijk bent van je klanten die jouw producten kopen, dan zou je toch zeggen dat het best eens verstandig is je te verdiepen in wat klanten nu eigenlijk van jou en je producten vinden.
‘Do good and tell it’
De consumenten van nu verwachten in toenemende mate van bedrijven dat zij zich aan maatschappelijke normen houden. Niet iedereen ziet een baan bij een oliegigant, staalproducent of autofabrikant meer als nastrevenswaardig. Gelukkig nemen steeds meer bedrijven mee, dat door de maatschappij van hen een integere bedrijfsvoering wordt gevraagd. Dat betekent dus niet alleen dit breeduit voor de bühne verkopen dat je geweldig bent, maar het ook nog echt doen: “Do good and tell it.”
Ben je geïnteresseerd in dit thema? Graag nodigen wij je uit om je in te schrijven voor het Nationaal Compliance Congres van 13 december. Op het programma staat namelijk onder andere een interessante bijdrage over maatschappelijke betamelijkheid. Ontmoeten we elkaar daar?
