In de dagelijkse praktijk van de compliance- of AML-professional heb je te maken met vaak complexe vraagstukken en dossiers. Daar komt nog eens een grote verscheidenheid aan mensen bij. Want niet iedereen met wie je te maken hebt heeft hetzelfde karakter, zienswijze, historie, noem maar op. Best een uitdagende functie dus, waarin ook best wat van jou als professional gevraagd wordt. Doortastendheid, beoordelingsvermogen, snelheid, om maar eens wat te noemen. Maar hoeveel kan een mens eigenlijk weten? Mag je omgeving er zomaar vanuit gaan, dat je als compliance of AML-professional altijd overal verstand van hebt?
Het antwoord op bovenstaande ligt voor de hand. Niemand weet alles. Ook van jou als professional kan vanzelfsprekend niet worden verwacht dat je altijd in iedere situatie precies het juiste antwoord weet op elke mogelijke vraag. De oplossing: wees eerlijk, stel vragen en bewaak je eigen rol in het proces.
Wees eerlijk
Sommigen zweren erbij: “Fake it till you make it!”. Maar hier schuilt een risico in. Wat gebeurt er als duidelijk wordt dat je precies de verkeerde adviezen hebt gegeven? Of een overduidelijke red flag hebt gemist in je onderzoek? Dan val je door de mand met misschien wel persoonlijke reputatieschade als gevolg. Natuurlijk iedereen kan een foutje maken en dat is (als het goed is) ook niet erg. Alleen, als je jezelf voordoet als de expert en het niet bent, kun je van een oude kermis thuiskomen. Dus mijn aanbeveling: wees eerlijk en geef aan dat je het antwoord niet weet, maar dat je er bijvoorbeeld wel alles aan wilt doen om het antwoord te achterhalen en dat in een duidelijk advies te verwoorden. Mits dit past bij de situatie en in de reikwijdte van je functie uiteraard.
Een voorbeeld van een situatie waarin het bovenstaande aan de orde is zou het moeten beoordelen van het nieuwe algoritme kunnen zijn. De afdeling productontwikkeling heeft het samen met de afdeling IT ontwikkeld voor het beoordelen van financieringsaanvragen. Heb je nog niet eerder met deze bijl gehakt? Wees eerlijk en ga door naar de tweede tip.
Stel vragen
Je kunt op een aantal manieren zorgen dat je meer kennis opdoet. Je kunt boeken lezen, een videootje op YouTube bekijken en opletten wat er in je omgeving gebeurt. Een andere zeer doeltreffende manier om te leren is door simpelweg vragen te stellen. Vind je iets opvallends? Tref je iets aan wat je verbaast? Verifieer de achtergrond eens bij iemand anders. Hoe kijkt deze persoon tegen de situatie aan? Iedereen bekijkt de realiteit door zijn eigen bril, zijn eigen referentiekader. Door een vraag te stellen verken je het referentiekader van de ander. Zo maak je kans op meer begrip, inzicht en, inderdaad, het vergroten van je kennis.
Maar is dat zo makkelijk? Is er misschien bij jou een stemmetje van binnen dat je tegenhoudt bij het stellen van vragen? Heb je wellicht de angst om dom over te komen als je de vraag stelt? Laten we er niet omheen draaien: dat kan. Maar de vraag is wat erger is: het niet-getoetste idee dat je in de ogen van iemand anders een domme vraag stelt of dat je op basis van vooringenomenheid of een verkeerde inschatting een verkeerd advies geeft? Ik zou zeggen: het laatste. Dus zet je erover heen en doe het gewoon. Wat de ander van jouw vraag vindt is ook nog eens aan de ander. Wees onafhankelijk en stel die vraag, die misschien wel meerdere mensen zouden willen stellen (maar het niet durven).
Een voorbeeld van een situatie waarin het bovenstaande speelt zou het uitvoeren van een klantonderzoek kunnen zijn. Dit onderzoek voer je uit door middel van het bestuderen van de jaarrekening van de betrokken rechtspersoon. Heb je het idee dat er mogelijk iets niet helemaal klopt? Heb je het idee dat je hier wellicht een red flag op het gebied van witwassen te pakken hebt? Wees niet bang en stel vragen. Het is jouw verantwoordelijkheid om een oordeel te geven over deze klant. Je kunt niet alles weten dus vraag naar de achtergrond van bepaalde onderdelen of ontwikkelingen die uit de jaarrekening naar voren komen. Misschien kun je wat leren en misschien behoed je jouw organisatie voor het onboarden van een klant die niet integer is.
Bewaak je eigen rol in het proces
Met deze derde tip bedoel ik dat je los van de inhoud ook oog houdt voor het proces waar je zelf als professional in zit. Stap even in het denkbeeldige helikoptertje en bekijk wat er gebeurt alsof je boven de situatie zweeft. Wie stelt nu eigenlijk welke vraag? Wanneer is een antwoord op de vraag nodig? Door wie moet het antwoord gegeven worden? Welke belangen zouden kunnen spelen? Op basis van de antwoorden op deze vragen kun je je eigen positie als professional bepalen en het proces beïnvloeden. Als compliance professional kun je in een andere situatie de volgende vraag van de directie krijgen: “Wil jij de SIRA voor ons uitvoeren? We verwachten de SIRA uiterlijk over twee maanden als directie goed te keuren in ons overleg. Lukt het je de SIRA aan te leveren over anderhalve maand?” Stap je in je denkbeeldige helikoptertje, dan zou je eens kunnen kijken naar het proces waarin de SIRA normaal gesproken tot stand komt. Is het dan wel de bedoeling dat jij als compliance professional de SIRA gaat samenstellen? Kom je tot de conclusie dat dat niet het geval is, dan is een procesinterventie noodzakelijk. Stel bijvoorbeeld de vraag: “Wat maakt dat je deze vraag aan mij stelt?”
Is het inderdaad jouw rol om met aan antwoord, advies of rapport te komen en je geeft bijvoorbeeld aan, dat je het volgende week dinsdag hebt, zorg dan ook dat je het uiterlijk op dinsdag laat weten. Heb je het antwoord nog niet? Laat dan weten dat je, ondanks je belofte, het nog niet hebt en geef aan wanneer je het wel hebt. Zorg er met andere woorden voor dat je betrouwbaar bent in het proces. Betrouwbaarheid is de voorwaarde voor het vertrouwen van een ander in jou als professional. Wil je dat jouw adviezen als toegevoegde waarde worden gezien? Werk dan aan het vertrouwen van anderen door je als een betrouwbaar professional te gedragen.
Ten slotte
Met de bovenstaande tips hoef je je niet meer zo druk te maken over de vraag of je ergens wel voldoende verstand van hebt. Je bent met deze tips eigenlijk gewapend tegen welke vraag dan ook op je af kan komen.
Wil je zelf verder groeien als compliance- of AML-professional? Kijk dan eens in onze opleidingsagenda. Ook kun je met mij of mijn collega’s contact opnemen om het eens te hebben over de volgende stappen in jouw ontwikkeling.
