Dit is de vierde blog in de blogreeks: Ontdekkingen van een junior compliance officer. In deze reeks vertel ik over wat mij is opgevallen in het compliance landschap.
ESG, grote kans dat je deze term als compliance officer al eens gehoord hebt. Best abstract zo, vind je niet? Ik vond dat in ieder geval wel en vandaar dat ik er wat dieper in ben gedoken. Wat is het en wat kan/moet je ermee als compliance officer? Als eerste is het van belang om te weten wat dit begrip betekent, het gaat namelijk niet alleen over milieu zoals regelmatig gedacht wordt. ESG staat voor Environmental, Social en Governance. In het Nederlands ook wel milieu, mens en maatschappij en behoorlijk bestuur. In deze blog geef ik van elk onderdeel een kort overzicht.
Eén van de onderwerpen hierbij is hoe een bedrijf zich positioneert naar de buitenwereld toe op het gebied van duurzaamheid. Dit kan op verschillende manieren “verkeerd” gaan. Een organisatie kan zich bijvoorbeeld schuldig maken aan:
Als compliance officer is er voor jou een taak weggelegd om te voorkomen dat jouw organisatie hieraan doet en hier zicht op te houden.
Daarnaast zijn er verschillende soorten wetgeving waar organisaties zich aan moeten houden. Dit verschilt natuurlijk per sector en per organisatie dus ga altijd na wat voor jouw organisatie geldt. Hier zijn enkele belangrijke:
De CSRD en CSDDD hebben niet alleen betrekking op milieu, maar ook op mens en maatschappij. Bij milieu komt natuurlijk nog (veel) meer kijken en ik heb nog niet alles genoemd, maar dit is wel een goede start om mee te beginnen.
Nog een belangrijk begrip om te vermelden is dubbele materialiteit. Dit houdt in dat een onderneming in bepaalde situaties verantwoording moet afleggen over de financiële impact van duurzaamheid op de onderneming én over de impact die een onderneming heeft op mens en milieu in zijn omgeving .6
Hieronder vallen diverse onderwerpen. Denk aan mensenrechten, arbeidsomstandigheden, privacy en diversiteits- en inclusiebeleid. Ook hierin heb je als compliance officer een belangrijke rol. Zo kun je beleidsmatig adviseren en awareness creëren onder de medewerkers.
Een onderwerp wat niet mag ontbreken bij mens en maatschappij (en trouwens ook niet bij milieu) zijn de Sustainable Development Goals (SDG’s). Dit zijn 17 Duurzame Ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties voor de periode 2015-2030. Deze gaan onder andere over gezondheid, milieu en vrede. Hierbij kan aan SDG-washing worden gedaan. Dit houdt in dat een organisatie hun positieve bijdrage aan deze doelen deelt, maar de negatieve impact niet deelt.7 De SDG’s zijn niet juridisch bindend.
Behoorlijk bestuur is een breed onderwerp. DNB geeft de volgende definitie: “Governance is de wijze waarop instellingen zijn georganiseerd en worden aangestuurd. Dit behelst onder andere de verdeling van taken en verantwoordelijkheden op alle niveaus, maar ook elementen van de interne beheersorganisatie zoals functiescheiding, procedures en maatregelen voor de beheersing van bedrijfsprocessen en risico’s.”
Als compliance officer is hier een kerntaak voor je weggelegd, want jij draagt bij aan een beheerste en integere bedrijfsvoering. Wordt er voldaan aan wet- en regelgeving? Is het bestuur op de hoogte van de risico’s? Soft controls komen hier ook om de hoek kijken. Hoe vlieg jij dingen aan en hoe krijg je iedereen mee? Wellicht zijn er manieren waarop jij deze op een positieve manier kan beïnvloeden en zorgen dat regels en procedures (beter) worden nageleefd. Trainingen ten aanzien van bewustwording kunnen hieraan bijdragen.
Verder is het van belang de Omnibus I te vermelden. Dit is een voorstel voor vereenvoudiging van Europese duurzaamheidswetgeving. Op 26 februari 2025 heeft de Europese Commissie de voorstellen gepubliceerd. Je kan er hier meer over lezen.
Als compliance officer is het van belang om zicht te houden op de risico’s op deze thema’s door het faciliteren van de SIRA. Op basis hiervan kan je de eerste lijn adviseren. Mocht je meer informatie willen over ESG en je hierin willen verdiepen, raad ik de opleiding ESG voor Compliance- & Integriteits Professionals aan!