DNB heeft een working paper gepubliceerd welke onderdeel uitmaakt van het PhD proefschrift van Marieke de Waal. In de paper wordt aan de hand van verschillende theorieën onderzocht hoe intern en extern toezicht invloed heeft op dynamieken tussen boards en Top Management Teams (TMT) en TMT reflexiviteit.
Er wordt intern toezicht gehouden op TMT’s door raden van commissarissen en daarnaast ook extern door onafhankelijke toezicht autoriteiten. Over de respectieve invloed van dit toezicht is nu echter een theoretisch debat gaande.
Theoretisch kader
Vanuit de Agency theory wordt gesteld dat de belangen van de Raad van Commissarissen en TMT’s verschillen. Daarom is het van belang dat intern en extern toezicht wordt gehouden op TMT’s om zo te voorkomen dat TMT’s vervallen in beslissingsbiases welke hen meer geneigd maken zelfingenomen beslissingen te nemen. Aan de andere kant is er de stewardship theory, die zegt dat de belangen van de board en TMT’s gelijk zijn, omdat beiden als doel hebben de organisatie te dienen. Daarom kan toezicht juist zorgen voor interpersoonlijke spanning wat op zijn beurt weer kan zorgen voor het onderschatten van de motivatie van TMT’s om hun gezamenlijke belangen in hun achterhoofd te houden. Deze interpersoonlijke spanning wordt ook wel ‘relationship conflict’ genoemd, wat refereert naar conflict gebaseerd op onverenigbare en tegenstrijdige waarden. Als laatste wordt nog een derde perspectief aangehaald; social identity theory. Deze stelt dat mensen grotere waarden hechten aan het onderdeel zijn van een groep, omdat dat hen een duidelijk gevoel geeft van ‘wie ze zijn’ en daarom positieve richting geeft aan hun gedrag.
Hypothesen
Er werd aan de hand van deze theorieën verwacht dat frequent intern toezicht wordt geassocieerd met een conflict tussen de board en TMT. Dit conflict zal minder sterk zijn wanneer toezicht wordt gehouden op TMT’s door een ‘open’ board compositie. Met een ‘open board’ wordt bedoeld in hoeverre nieuwe leden recent tot de board zijn toegetreden. Wanneer zo’n conflict plaatsvindt kan dit schadelijk zijn voor de reflexiviteit van TMT’s , maar de onderzoekers verwachtten dat deze relatie minder sterk was wanneer het externe toezicht toeneemt. Met reflexiviteit wordt hun vermogen om kritisch te reflecteren op het functioneren van de groep, en hun gedrag daarop aan te passen, bedoeld.
Resultaten van het onderzoek
Het onderzoek is gedaan onder 56 verzekeringsmaatschappijen waarbij TMT’s en daarnaast hun toezichthoudende boards hebben meegedaan om zo de relatie tussen deze twee organen te kunnen inzien.
De resultaten laten zien dat toezicht inderdaad indirect, via Board-TMT relatieconflict, een negatief effect heeft op TMT reflexiviteit, tenzij boards een relatief open compositie hebben. Extern toezicht kan deze negatieve effecten afzwakken, het kan er namelijk voor zorgen dat TMT reflexiviteit een toereikend niveau blijft hebben wanneer Board-TMT relatieconflict bestaat. Om de effectiviteit van toezicht activiteiten volledig te begrijpen moet rekening worden gehouden met de bovenstaande effecten van intern en extern toezicht op TMT reflexiviteit.
Het is dus belangrijk hoe boards in elkaar zitten (open of gesloten) en hoe intern toezicht wordt uitgevoerd op TMT’s. Daarnaast is het van belang dat er externe toezichthouders zijn die, wanneer conflict aanwezig is tussen boards en TMT’s, dit conflict kunnen verminderen. Toekomstig onderzoek zou zich nog kunnen richten op de samenstelling van de board; welke opleiding hebben leden hiervan gedaan en welke groepswaarden heersen hier. Daarnaast is een onderzoek nodig naar de specifieke skills en competenties die interne en externe toezichthouders zouden moeten ontwikkelen en gebruiken om effectief toezicht te houden op de kwaliteit van board-TMT relaties en invloed op TMT reflexiviteit.
Het is van belang dat externe toezichthouders actief monitoren op signalen van spanning tussen boards en TMT’s. Wanneer er al spanning aanwezig is zouden externe toezichthouders hier actief op moeten interveniëren om te voorkomen dat reflexiviteit van TMT verminderd wordt. Daarbij moeten zij optreden als mediators.
Bron: DNB Working Paper