Een melding doen van mogelijke fraude of een vermoeden van het bewust delen van vertrouwelijke informatie kan erg spannend zijn. Wat er ook aan de hand is, het kan een grote impact op je leven hebben. Het kan zijn dat iets kleins is gebeurd binnen jouw organisatie of dat een bepaalde gedraging of handeling structureel gebeurt. Wellicht is er zoiets groots aan de hand dat je het niet meer voor je wil of kan houden. Niet alleen voor jezelf, maar ook voor de veiligheid van jouw collega’s en misschien wel organisatie breed. Maar waar kan je dan terecht? In deze blog worden verschillende opties besproken waaronder het Huis voor Klokkenluiders.
Op basis van de Wet bescherming klokkenluiders zijn veel organisaties verplicht om te beschikken over een intern meldproces met bijbehorende klokkenluidersregeling/meldregeling 1. Dit is een regeling waarin onder andere beschreven staat hoe je veilig een melding van een vermoeden van een misstand (of integriteitsincident/onregelmatigheid) kunt doen binnen jouw organisatie. Het doen van een melding kent verschillende routes en stappen.
Om te beginnen kan je naar je leidinggevende gaan om je vermoedens te bespreken. Als dit niet veilig voelt, kan je naar een interne of externe vertrouwenspersoon gaan als jouw organisatie deze heeft. De aanwezigheid van een vertrouwenspersoon is op moment van schrijven nog niet verplicht, maar wel zeer wenselijk. Een vertrouwenspersoon heeft verschillende voordelen in dit traject. Zo kan diegene je informeren over het traject, begeleiden bij het doen van een melding en eventueel namens jou een melding maken. Een andere optie voor een melding maken is dit direct doen bij het interne meldpunt. Een meldpunt klinkt groots en serieus. Moet je daarheen? Nee, er moet niks maar je hebt wel de mogelijkheid.
Wat doet een intern meldpunt allemaal? Een meldpunt ontvangt en registreert meldingen die, in het kader van de interne klokkenluidersregeling/meldregeling, gedaan zijn door medewerkers. De melding kan (anoniem) gedaan worden door de persoon zelf of door een vertrouwenspersoon namens iemand. De melding wordt daarna door het meldpunt beoordeeld of deze ontvankelijk is. Het meldpunt adviseert de directie/bestuur over de opvolging van de melding. Het meldpunt zorgt ervoor dat de melder op de hoogte blijft van alle ontwikkelingen rondom de melding. Een organisatie kan zelf een intern meldpunt inrichten, maar dit kan ook worden uitbesteed. Het meldpunt kan bijvoorbeeld uitbesteed worden omdat de expertise niet binnen de organisatie is of om juist de onafhankelijkheid van het meldpunt te benadrukken.
Naast het interne meldpunt kan je als medewerker ook besluiten om bij een vermoeden van een misstand direct een melding te doen bij een bevoegde (externe) autoriteit. Denk bijvoorbeeld aan de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) of de Nederlandsche Bank (DNB).
Naast de eerdergenoemde opties kan je ook terecht bij het Huis voor Klokkenluiders. Bij het Huis voor Klokkenluiders kan je terecht om verschillende redenen. Je kan er heen als je een vermoeden van een misstand hebt op werk. Je kan dan vertrouwelijk advies vragen over het melden hiervan. Het advies van Huis voor Klokkenluiders is gratis en je kan op verschillende manieren contact opnemen. Naast advies vragen kan je bij het Huis voor Klokkenluiders ook een melding doen of verzoek tot onderzoek. De stappen hiervoor staan op hun website beschreven. Het Huis voor Klokkenluiders kan een misstandonderzoek of een bejegeningsonderzoek doen. De te onderzoeken kwestie moet dan wel verband houden met een (vermoede) misstand. Het inwinnen van advies gebeurt bij de afdeling Advies en de melding en een verzoek tot onderzoek doen gebeurt bij de afdeling Onderzoek.
Bij het Huis voor Klokkenluiders kunnen alleen (vermoedens van) misstanden worden gemeld. Het Huis voor Klokkenluiders kijkt bij ontvangst van een melding of er niet al een melding is gedaan bij een externe autoriteit zoals hierboven beschreven, of dat een andere bevoegde autoriteit bevoegd is. Als dat niet het geval is, wordt de melding opgepakt. Wanneer iets een integriteitsincident of een misstand is, kan je hier lezen.
Hopelijk is het nu een stuk duidelijker wat jij kan doen als je een melding wilt maken als werknemer. Mocht je hier nog vragen over hebben, meer informatie over willen of als organisatie het meldpunt willen uitbesteden, kan je altijd contact met ons op nemen:
Adinda Lammens: 06 57299264
Jolijn Bensink: 06 30911424
E-mail: meldpunt@compliance-instituut.nl
