Update wetsvoorstel verplichtstellen van de vertrouwenspersoon

Het aanstellen van een vertrouwenspersoon vraagt de nodige tijd en capaciteit van organisaties. Om rekening te houden met kleinere organisaties heeft mevrouw Maatoug (initiatiefneemster) in haar tweede nota van wijziging een gefaseerde toepassing tot het verplichtstellen van een vertrouwenspersoon voorgesteld (zie ook mijn eerdere nieuwsberichten: nieuwsbericht 22 juni 2022, nieuwsbericht 7 maart 2022 en nieuwsbericht 3 februari 2022). Daarnaast bevat de tweede nota van wijziging (ingediend op 23 december 2022) een aantal “technische” aanpassingen van het wetsvoorstel.

Benodigde voorzieningen en maatregelen 

Om te komen tot een goede opzet van de vertrouwenspersoon zullen organisaties een aantal maatregelen en voorzieningen moeten treffen. Hierbij gaat het onder andere om het vinden en opleiden van geschikte medewerkers voor het vervullen van de functie van interne vertrouwenspersoon. Als een organisatie kiest voor een externe vertrouwenspersoon zal er een contract moeten worden afgesloten. De onderneming zal daarnaast goede voorzieningen moeten treffen om de vertrouwenspersoon te ondersteunen bij het goed kunnen uitvoeren van zijn/haar werkzaamheden zoals een gespreksruimte, ICT-voorzieningen en administratieve ondersteuning. Ook dient de organisatie rekening te houden met het instemmingsrecht van de OR of personeelsvertegenwoordiging.

Termijnen  

Afhankelijk van het aantal werknemers zijn verschillende invoeringstermijnen voorgesteld waarbinnen organisaties de tijd krijgen om de vertrouwenspersoon goed neer te zetten.

• Organisaties met meer dan 250 medewerkers: invoeringstermijn van 4 maanden.
• Organisaties met 50 tot 250 medewerkers: invoeringstermijn van 8 maanden.
• Organisaties tussen de 10 en 50 medewerkers: invoeringstermijn van 12 maanden.
• Organisaties met minder dan 10 medewerkers: invoeringstermijn van zestien maanden.

Technische verduidelijkingen rol en verantwoordelijkheden  

Daarnaast heeft de initiatiefneemster een aantal technische aanpassingen aangebracht (m.b.t. artikel 13a Arbeidsomstandighedenwet (bijgewerkt wetsvoorstel d.d. 13 juni 2022) ten aanzien van de rol en de taken en verantwoordelijkheden van de vertrouwenspersoon binnen de organisatie:

• Terughoudende opstelling bij inschakeling derden: Het is niet aan de vertrouwenspersoon om een deskundige of bemiddelaar in te schakelen bij conflicten die verband houden met ongewenste omgangsvormen. De vertrouwenspersoon kan de medewerker hierover wel adviseren; door de verschillende mogelijkheden te schetsen en de voor- en nadelen van de mogelijkheden aan te geven. Nadat de medewerker een keuze heeft gemaakt kan de vertrouwenspersoon behulpzaam zijn bij het inschakelen van een deskundige of bemiddelaar bijvoorbeeld door te helpen bij het opstellen van een brief.
• Adviseren van werkgever: De vertrouwenspersoon adviseert de werkgever over het gevoerde of te voeren beleid ten aanzien van ongewenste omgangsvormen. De vertrouwenspersoon adviseert de werkgever niet over concrete meldingen van individuele medewerkers tenzij de individuele medewerker hiervoor zijn/haar toestemming heeft gegeven.
• Onafhankelijkheid: De vertrouwenspersoon dient in volledige onafhankelijkheid ten opzichte van alle betrokken partijen (werkgever, beklaagde, andere betrokkenen) te kunnen optreden en is de betrokken partijen geen verantwoording schuldig.

• Reactie werkgever t.a.v. jaarverslag: De werkgever moet niet alleen reageren op eventuele aanbevelingen/adviezen die door de vertrouwenspersoon zijn uitgebracht maar ook op een verslag van bevindingen (jaarverslag).

Vervolg  

Het wetsvoorstel staat in de week van 23 januari a.s. op de agenda van de Tweede Kamer om plenair te worden behandeld.

Update

• Tweede Kamer spreekt verder over het verplicht stellen van de vertrouwenspersoon (20 februari 2023)