De Autoriteit Financiële Markten (AFM) heeft met ‘Trendzicht 2020’ haar jaarlijkse analyse losgelaten op de trends en ontwikkelingen in de financiële markten. De AFM signaleert hierbij vijf belangrijke trends oftewel de ‘big five’. Onderstaand staan kort deze ‘big five’ trends vermeld. In Trendzicht 2020 belicht de AFM drie onderwerpen die aansluiten bij de drie overkoepelende thema’s die van belang zijn in het toezicht van de AFM. Deze drie specifieke onderwerpen behandel ik in dit artikel.
De AFM formuleert in haar Trendzicht 2020 de volgende ‘big five’ trends:
Met betrekking tot digitalisering constateert de AFM onder andere dat het gebruik van data de drijvende kracht is achter innovaties in de financiële sector. Externe partijen, zoals softwareontwikkelaars, spelen een steeds belangrijkere rol in de financiële dienstverlening en bestaande instellingen blijven dominant, maar werken samen met fintech-partijen. Door macro-economische ontwikkelingen zoals de lage rentestand, kan de lage rente negatieve gevolgen hebben in de vorm van groeiende risico’s op overkreditering. Bij veranderingen in (Europese) regelgeving kan worden gedacht aan grote trajecten als de IBOR-transitie, het geven van een nieuwe impuls aan de kapitaalmarktenunie en de herziening van het pensioenstelsel. De AFM refereert vervolgens bij politieke onzekerheid aan Brexit en de oplaaiende handelsspanningen tussen de VS en China. Ten slotte constateert de AFM een sterke groei van de vraag naar en het aanbod van duurzame investeringen in de financiële sector. Het belangrijkste aandachtspunt voor de AFM blijft de beschikbaarheid en kwaliteit van informatie in de gehele keten van duurzame financiering.
De AFM toezichtthema’s
In de edities van Trendzicht belicht de AFM de toezichtthema’s iedere keer vanuit een andere invalshoek. De drie overkoepelende thema’s die van belang zijn in het toezicht van de AFM zijn:
De drie onderwerpen die de AFM in Trendzicht 2020 er derhalve uitlicht zijn:
Met betrekking tot het eerste onderwerp kijkt de AFM naar de risico’s van aflossingsvrije hypotheken. Veel van deze hypotheken lopen rond 2035 af en valt voor veel mensen samen met pensionering en het verlies van hypotheekrenteaftrek. Volgens de AFM is nu het moment om dat dreigend financieel risico tegen te gaan.
Het tweede onderwerp blikt vooruit op de IBOR-transitie (Interbank Offered Rates). IBORs zijn referentierentes of rentebenchmarks. De belangrijkste Europese rentebenchmarks worden op dit moment hervormd of vervangen om te voldoen aan de Europese Benchmarkverordening. Deze transitie brengt financiële, juridische en operationele uitdagingen met zich mee en kan gezien de omvang van de transitie uiteindelijk ook leiden tot risico’s voor het systeem als geheel. De AFM meent dan ook dat financiële instellingen zich tijdig en goed moeten voorbereiden op deze transitie.
Tot slot ziet het derde onderwerp op de risico’s van digitalisering in de retail dienstverlening. Hierbij valt te denken aan het toenemende gemak bij het digitaal afsluiten van financiële producten dat kan leiden tot het gebruik van niet-passende producten door consumenten. De AFM signaleert deze risico’s met name aan de randen van de gereguleerde financiële sector, bijvoorbeeld bij crypto’s en binaire opties. Zo zijn volgens de AFM crypto’s een goed voorbeeld van hoe consumenten ertoe worden aangezet om tot aanschaf over te gaan op basis van beperkte informatie. Bij bijvoorbeeld binaire opties en CfDs (‘Contract for Difference’, waarmee particulieren in activa kunnen handelen en beleggen door een contract met een tussenhandelaar af te sluiten) ziet de AFM hoe consumenten worden aangezet om te blijven handelen. De AFM blijft de ontwikkelingen monitoren, spreekt regelmatig met partijen die nieuwe (digitale) dienstverlening op de markt brengen en geeft in diverse beleidsuitingen aan wat zij van de markt verwacht.
Crypto curious?
Bovenstaande ontwikkelingen ontgaan het Nederlands Compliance Instituut niet. Daar komt bij dat voor crypto-instellingen grote veranderingen op handen zijn. Zo kan het zijn dat een crypto-instelling per 10 januari 2020 aan de vijfde anti-witwasrichtlijn moet voldoen. Bent u benieuwd naar de gevolgen van deze richtlijn voor uw organisatie en op welke wijze u zich maximaal op de vijfde anti-witwasrichtlijn kunt voorbereiden? Op 28 november 2019 organiseert het Nederlands Compliance Instituut samen met Younder het seminar 5AML 4 Crypto. U bent van harte welkom! Goed toezicht begint namelijk niet alleen bij goed inzicht, maar goed inzicht leidt ook tot goed toezicht!
